Svaki pokušaj suprotstavljanja bošnjaštva bosanstvu i obratno, zadaje smrtni udarac ideji bosanske nacije

ek s Bosnom i bosanstvom kao nacionalnom nominacijom Bošnjaci postaju moderna politička nacija. Zato, svaki oblik ili neprijateljski pokušaj suprotstavljanja bošnjaštva bosanstvu i obratno, zadaje smrtni udarac ideji bosanske nacije, poručeno je danas uoči redovne sesije Asocijacije nezavisnih intelektualaca “Krug 99”, javlja Anadolu.

Mirsad Tokača, direktor Istraživačko–dokumentacionog centra Sarajevo bio je u nedjelju uvodničar uoči redovne sesije “Kruga 99“, na kojoj je govorio o temi “Zarobljeni u tranziciji – od etno nacionalizma ka modernoj bosanskoj naciji”.

Tokača navodi kako je u javnom diskursu obično prisutan termin tranziciona pravda, ali se zaboravljavaju mnogi drugi aspekti tranzicije svakoga društva, jer Bosna i Hercegovina nije samo postratna zajednica, nije samo postratna država.

“Mi smo nakon rata prihvatili liberalnu demokratiju kao oblik političkog uređenja. Nažalost, taj oblik nije pretočen i u Ustav, nije pretočen u mirovni sporazum, nego su u osnovi zadržani etnonacionalizmi koji su na neki način proizveli rat. Velikodržavne aspiracije spram Bosne i nacionalizam i velikodržavni nacionalizam koji dolazi iz Srbije, a potom mu se pridruži onaj velikohrvatski, su glavni generatori rata. Naravno, ne trebamo avalirati ni etnonacionaliste u bosanskoj državi unutar Bosne. Mi imamo zapravo situaciju u kojoj se po principu spojenih posuda tri etnonacionalizma takmiče u tome ko će više indoktrinirati ljudi i ko će ih više distancirati od onoga što Bosna i njena bosanska tradicija, hiljadugodišnja, kako vole mnogi da kažu, podrazumijeva“, smatra Tokača.

Na drugoj strani, dodaje, postoji apsurd da se ne razumiju neki elementarni pojmovi vezani za odnos etničkog i nacionalnog.

“Ako prihvatimo istočni model da je etnos jednako nacija, onda ćemo u Bosni imati situaciju da će se tri etnonacionalizma takmičiti ko će zaokružiti svoju etničku teritoriju, to znači formirati tri nacionalne države na teritoriji ove nezavisne i međunarodno priznate države. Da apsurd bude veći, Bosna je članica Ujedinjenih nacija, dakle ‘United Nation’s’, ona nije članica nekih naroda, ujedinjenih naroda. Dakle, Bosna je savremena nacija, naravno sa hiljadu svojih problema“, kaže Tokača.

I naravno, u tom smislu, tranzicionalni period je interesantan i zbog onoga što se naziva identitetski koncept, identitetski problem. To je period koji mi u uslovima slobode posmatramo potpuno na drugi način, dodaje Tokača.

“Morate da znate da određeni historijski periodi mogu presudno uticati na oblikovanje i etničkog identiteta i nacionalnog identiteta. Reći ću to samo iz perspektive Bošnjaka, jer su oni kroz stotine godina bili izloženi i asimilaciji, i etnizaciji, i negiranjem njihove etničke i nacionalne kulture od gubitka kraljevstva preko stare Jugoslavije i vremena komunizma. Dakle, mi smo u situaciji da smo u periodu od 1992. do 1995. godine prije svega reafirmirali svoje narodno ime, Bošnjaci, a onda u ovim godinama koje su uslijedile mi smo zapravo počeli davati doprinos onome što možemo nazvati građenje savremene nacionalne države“, ističe Tokača.

Govoreći iz perspektive Bošnjaka, Tokača napominje kako su Bošnjaci opečatili svoj identitet od 1992. do 1995. godine, to je više pitanje koje se nikada neće moći vratiti nazad. U isto vrijeme, tu se krije i opasnost da se Bošnjaci, pa kao i drugi narodi, zatvaraju u svoj etnički identitet i da ne shvate koliko je važno da razvijaju modernu građansku državu zasnovanu na građanskim vrijednostima i da striktno odvoje svoje etničko pripadanje, svoju kulturnu tradiciju od onoga što je politička zajednica udruženih građana koji svoju suverenitet prenose na državne organe kroz političko takmičenje političkih partija.

Tokača također pojašnjava zašto je bosanstvo važno za bošnjački identitet.

“Bosna kao geografski prostor i kao država je neraskidivi i sudbonosni dio bošnjačkog identiteta. Samo s Bosnom i u Bosni mi smo u identitetskom i političkom smislu pripadnici moderne nacija. Tek s Bosnom i bosanstvom kao nacionalnom nominacijom Bošnjaci postaju moderna politička nacija. Zato, svaki oblik ili neprijateljski pokušaj suprotstavljanja bošnjaštva bosanstvu i obratno, zadaje smrtni udarac ideji bosanske nacije. Bosanstvo, kao drugi viši nivo bošnjaštva, i svakog drugog etničkog pripadanja, je njihov ustavno pravni, državljanski/državni – nacionalni identitet”, navodi Tokača.

Na internet stranici Anadolu Agency (AA) objavljen je samo dio sadržaja vijesti koje su putem našeg Sistema protoka vijesti (HAS) dostupne korisnicima. Molimo da nas kontaktirate za pretplatu.